Menstruacja zwana też potocznie miesiączką jest nieodłącznym biologicznym elementem życia każdej kobiety. Jedne z nas przechodzą ją łagodniej, dla innych wiąże się z comiesięcznym bólem, który utrudnia codzienne funkcjonowanie. Od czego to zależy i skąd biorą się bolesne miesiączki?
Menstruacja polega na złuszczaniu się błony śluzowej macicy i usuwaniu jej fragmentów poprzez pochwę co charakteryzuje się krwawieniem. Miesiączka występuje gdy nie doszło do zapłodnienia czyli jajeczko nie zagnieździło się w jamie macicy. Menstruacja pojawia się u dziewcząt w okresie dojrzewania i daje biologiczny sygnał, że organizm jest gotowy do zajścia w ciążę.
Menstruacji towarzyszy uczucie dyskomfortu i ból najczęściej brzucha i okolic krzyżowych, który zazwyczaj ustaje po ok. 2 pierwszych dniach. Kiedy bóle menstruacyjne stają się wyjątkowo uporczywe, a miesiączki są długie i obfite należy zgłosić te dolegliwości ginekologowi. Mogą być one objawem poważnych zmian, które należy poddać leczeniu.
Spis treści
Bóle menstruacyjne pierwotne i wtórne
Bóle menstruacyjne mogą mieć charakter pierwotny lub wtórny. Pierwotny zazwyczaj dotyczy młodych dziewcząt w wieku 14-20 lat i wynika najczęściej ze zmian hormonalnych zachodzących w organizmie młodej, dojrzewającej kobiety. Wtórny z kolei wynika ze zmian, np. stanów zapalnych lub nieprawidłowości wynikających z budowy narządów rodnych. Naukowcy odkryli, że stres znacząco wpływa na występowanie bolesnych miesiączek. Dlatego na te dolegliwości są szczególnie podatne kobiety wrażliwe i nieodporne na stres. Na występowanie bolesnych miesiączek ma znaczenie nawet to, czy w pierwszej fazie cyklu przeżywałyśmy stresujące chwile. Dlatego jeżeli to tylko możliwe powinnyśmy unikać nerwowych sytuacji.
Pierwotne bóle menstruacyjne wynikają z zaburzeń wydzielania prostaglandyny – hormonu odpowiedzialnego między innymi za intensywność skurczy macicy. Jego zbyt duże stężenie może być powodem bólów menstruacyjnych, które wynikają ze zbyt intensywnych skurczy mięśnia macicy.
Bolesne miesiączki – leczenie
Najlepszym sposobem na poradzenie sobie z bólami menstruacyjnymi jest stosowanie środków przeciwbólowych, szczególnie w pierwszych 2-3 dniach, kiedy to skurcze mięśnia macicy są najbardziej intensywne i doskwiera ból z nimi związany. Środki przeciwbólowe poza uśmierzeniem bólu, hamują wydzielanie prostaglandyny, dzięki czemu napięcie w macicy i skurcze nie są tak intensywne.
Należy pamiętać, aby nie stosować aspiryny, która rozszerza naczynia krwionośne przez co dodatkowo nasila się krwawienie menstruacyjne. Można za to wykorzystać łagodne środki rozkurczowe i zioła o właściwościach uspokajających. Ulgę przynoszą także delikatne masaże okolic podbrzusza, a przypadku bólów krzyżowych leżenie na plecach z nogami ugiętymi w kolanach co odciąża ten odcinek i rozluźnia mięśnie w jego okolicy.
Warto również zadbać o odpowiednią dietę w czasie okresu. Przede wszystkim unikajmy potraw wzdymających, ostrych przypraw, słodkich, gazowanych napojów, kawy i mocnej herbaty. W czasie miesiączki zadbaj o dodatkowe źródło magnezu, wapnia i żelaza. Na bolący brzuch możesz również stosować ciepłe (ale nie gorące!) okłady lub smarować brzuch maścią rozgrzewającą.
Mięśnie kręgosłupa w odcinku krzyżowym warto wzmacniać ćwiczeniami fizycznymi lub siedzeniem na piłce zamiast na krześle. Wzmocnione mięśnie w tym odcinku znacznie mniej dają się we znaki w czasie menstruacji. Kiedy zwykłe łagodzenie objawów nie pomaga, a miesiączki są długie, bolesne i obfite, lekarz ginekolog po przeprowadzeniu niezbędnych badań i wykluczeniu poważnych zmian, może zaproponować terapię hormonalną przy użyciu pigułek antykoncepcyjnych. Na pewno nie wolno zbagatelizować bólu i należy o tym opowiedzieć ginekologowi podczas najbliższej wizyty.