By Ciąża to czas, w którym szczególnie powinnyśmy zwrócić uwagę na zbilansowaną dietę i odpowiednią ilość odpoczynku. Najważniejsze dla przyszłej mamy i dziecka jest zapewnienie odpowiedniej ilości składników odżywczych, mikroelementów oraz witamin. Ich najlepszym źródłem będzie odpowiednia dieta. Jak powinna wyglądać prawidłowa dieta w ciąży?
Większość lekarzy wskazuje, że dieta, która uwzględnia wszystkie potrzebne składniki odżywcze, a więc białka, węglowodany, tłuszcze oraz 5 porcji warzyw i owoców dziennie, jest w stanie pokryć zapotrzebowanie przyszłej mamy i dziecka. Są jednak substancje, które warto w tym czasie suplementować, jednak zalecenie o tym powinien wydać lekarz.
Spis treści
Suplementy w czasie ciąży
Większość przyszłych mam wpada w panikę, że dziecku może zabraknąć jakichś składników odżywczych i sięga w czasie ciąży po suplementy, wychodząc z założenia, że nie zaszkodzą dziecku. Jeżeli uzgodniłyśmy to wcześniej z lekarzem prowadzącym ciążę to nic złego w przypadku gdy skład suplementów jest dostosowany do potrzeb kobiety w ciąży. Problemem jest suplementacja w ciąży na własną rękę preparatami wybranymi z przypadku, np. kupionymi w supermarkecie. Wiele z takich gotowych zestawów witamin zawiera składniki niewskazane dla kobiet ciężarnych, np. konserwanty, sztuczne aromaty czy substancje słodzące, albo kofeinę czy taurynę. Jeszcze gorzej jest, gdy kobieta stosuje kilka różnych preparatów naraz, bo łatwo wówczas o przekroczenie dziennej dawki. To już może mieć niestety bardzo negatywny wpływ na płód.
Zanim sięgniemy po jakiekolwiek suplementy w czasie ciąży, należy skonsultować się z lekarzem. W przeciwnym razie możemy zaszkodzić sobie i dziecku. Nadmierne stosowanie preparatów multiwitaminowych w czasie ciąży bez konsultacji z lekarzem może doprowadzić na przykład do makrosomii, a więc zbyt dużej masy ciała płodu w stosunku do etapu ciąży, co powoduje zwiększoną masę ciała dziecka po porodzie.
Zazwyczaj lekarze zalecają suplementację w ciąży kwasem foliowym, witaminą D, jodem, magnezem, żelazem lub kwasem DHA w ustalonych z lekarzem dawkach, które przepisuje w oparciu o przeprowadzone badania krwi i wykazane w nich niedobory.
Jeśli chodzi o dietę to tutaj babcine rady, żeby w czasie ciąży „jeść za dwoje” zmieniamy na „jeść dla dwojga”. Zmieniamy element ilościowy w jakościowy i możemy być pewne, że taka dieta dostarczy zarówno maluszkowi jak i jego mamie najwyższej jakości składników odżywczych i mikroelementów. Musimy jednak zadbać o jakość spożywanych pokarmów, zwracać uwagę na to, skąd pochodzą, jaki mają skład i na sposób przygotowania posiłku. W czasie ciąży przyszłe mamy powinny unikać potraw gotowych, wysoko przetworzonych i smażonych. Zamiast tego przygotowujmy posiłki gotując na parze lub dusząc. Nie wpadajmy jednak w skrajności. Tak w przypadku suplementacji jak i diety w ciąży potrzebny jest rozsądek. Zbyt duża ilość nawet najzdrowszego produktu może nie wyjść na dobre ani przyszłej mamie, ani dziecku. Przykładem może być błonnik, którego zbyt duża ilość w diecie może podrażniać przewód pokarmowy i ograniczać wchłanianie się innych składników odżywczych.
Znaczenie diety w ciąży
To, że prawidłowa, zbilansowana dieta w czasie ciąży jest niezwykle ważna to nie ulega żadnej wątpliwości. Badania pokazują, że dieta w czasie ciąży wpływa na zdrowie dziecka nawet w jego dorosłym życiu. Zbyt duża ilość przetworzonego jedzenia, słodyczy czy tłustych potraw może powodować, że dziecko znajdzie się w grupie ryzyka schorzeń układu krążenia lub cukrzycy i właśnie okres ciążowy będzie tu odgrywał ogromną rolę w nabywaniu tych predyspozycji.
Warto wiedzieć, że zapotrzebowanie kaloryczne rośnie dopiero w okolicach drugiego trymestru i nie jest to znaczący wzrost: o 360 kcal w drugim i 470 kcal w trzecim trymestrze. Jeśli więc po porodzie nie chcemy zmagać się z nadwagą, nie zwiększajmy ilości kalorii w diecie niż jest to konieczne. Kobiety w ciąży powinny dbać o regularność spożywanych posiłków. Powinno być ich 5-6 w ciągu dnia, z czego 3 większe i 2-3 mniejsze. Wybierajmy produkty zdrowe, np. białe pieczywo zastąpmy ciemnym razowym, przetworzone musli owsianką itd. Mięso spożywane przez ciężarne powinno być chude, gotowane lub pieczone. W przypadku ryb możemy pozwolić sobie na wybór tych tłustszych. Są one bowiem bogate w kwasy Omega-3, w tym kwasu DHA, który jest zalecany kobietom w ciąży. Pamiętajmy o przetworach mlecznych i jajek – są cennym źródłem wapnia, żelaza, ale przede wszystkim witamin A, D i witamin z grupy B. Kluczową rolę w diecie w ciąży odgrywają jednak warzywa i owoce, których zaleca się spożycie 5 porcji w ciągu dnia. Dostarczą przyszłym mamom odpowiednią ilość najlepiej przyswajalnych witamin i mikroelementów. Zielone warzywa takie jak brokuły czy sałata są cennym źródłem kwasu foliowego, a warzywa żółte, czerwone lub pomarańczowe dostarczą organizmowi beta-karotenu.
Wystarczy zadbać o odpowiednią, zbilansowaną i kolorową dietę w czasie ciąży, żeby móc cieszyć się zdrowiem dziecka jak i swoim jako przyszłej mamy. Suplementacja zawsze powinna być konsultowana z lekarzem i znajdować się na drugim miejscu po odpowiednio skomponowanym jadłospisie.
