Sytuacja kobiet na rynku pracy poprawia się, ale wciąż mamy wiele do zrobienia

Wczoraj, 8 marca obchodziliśmy Dzień Kobiet. Dla wielu mężczyzn to okoliczność jak każda inna, którą w dobrym guście jest uczcić symbolicznym kwiatkiem i czekoladą. Dla nas kobiet to celebracja naszej kobiecości, osiągnięć, praw, szans i możliwości, które przez lata sukcesywnie ciężko wypracowałyśmy. Przed nami wciąż jeszcze długa droga.

Trudna droga kobiet w walce o swoje prawa

Często powtarzamy frazes, że „świat się zmienia”, że „czasy się zmieniają”, ale prawda jest taka, że to my go zmieniamy – wiele pokoleń kobiet walczących o swoje prawa do bycia nie tylko matką i gospodynią, ale także do spełniania się jako sportowiec, naukowiec, lekarz, kobieta biznesu i jak tylko chce.

Niedawno oglądałam rozmowę Martyny Wojciechowskiej z Joanną Przetakiewicz i tam pani Joanna przytoczyła, że we Francji – kraju bogatym, rozwiniętym, europejskim i cywilizowanym, kobiety uzyskały prawo do podpisywania umowy o pracę i założenia własnego konta w banku stosunkowo niedawno, bo dopiero w 1965 roku. Polki prawa wyborcze nabyły wcześniej, bo w 1921 roku tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, jednak ze względu na sytuację polityczną w Polsce, nie miałyśmy większych szans, żeby z tych praw skorzystać. W obliczu zarówno pierwszej i jak i drugiej wojny światowej Polki pokazały, że potrafią walczyć i wychowały pokolenia patriotów, którzy bronili ojczyzny.

Sytuacja kobiet poprawia się choć wciąż mamy o co walczyć

Przez lata całe pokolenia kobiet walczyło o prawa do udziału w wyborach, do edukacji, do podjęcia płatnej pracy, do tego, żeby móc się rozwijać i spełniać zawodowo. Dziś, patrząc wstecz, możemy z dumą powiedzieć, że przeszłyśmy długą drogę, ale to nie koniec, bo wciąż nasze szanse na awans, wejście do zarządu firmy czy zarobki nie są traktowane na równi z mężczyznami. Wciąż żyjemy w kraju, w którym kobiety nie mogą same decydować czy chcą urodzić niepełnosprawne dziecko, skazując je i całą rodzinę na cierpienie (patologie ciąży często kończą się śmiercią matki w trakcie porodu lub połogu) czy móc dokonać legalnej aborcji z powodu gwałtu, którego padły ofiarą. Wciąż zawody kobiece takie jak kucharka, sekretarka, pielęgniarka w opinii publicznej oceniane są gorzej niż ich odpowiedniki w wersjach męskich: kucharz, sekretarz, pielęgniarz itd.

W rankingu Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) Polska w tym zakresie znajduje się wciąż poniżej średniej unijnej, plasując się na 21. miejscu na 28 możliwych. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego kobiety w całej Unii Europejskiej zarabiają średnio o 16% mniej niż mężczyźni na tych samych stanowiskach. Te dane pokazują jak długa jeszcze droga przed nami – kobietami, abyśmy były traktowane na rynku pracy na równi z mężczyznami.

Sytuacja się zmienia dzięki unijnym dyrektywom czy polskim Kodeksem Pracy, które wymuszają na pracodawcach wprowadzanie zmian zwiększających równowagę płci w firmach. Przykładowo unijna dyrektywa „Kobiety w Zarządach” zakłada, że do 30 czerwca 2026 roku co najmniej 40% stanowisk dyrektorów niewykonawczych lub 33% wszystkich stanowisk dyrektorskich będzie zajmowanych przez osoby płci niedostatecznie reprezentowanej co w dużym skrócie oznacza zwiększenie ilości kobiet w zarządach spółek. Niezastosowanie się do dyrektywy będzie groziło nałożeniem na firmę kary. Z obowiązku wykluczone zostaną małe i średnie firmy zatrudniające poniżej 250 pracowników.

Te pozytywne zmiany, których jesteśmy dziś świadkami są także wynikami wielu debat publicznych i oddolnych ruchów kobiecych a także rosnących w siłę organizacji, które głośno domagają się równych praw i wolności decydowania o sobie, a ich głos jest coraz silniejszy. Rosnąca liczba kobiet w polityce, w biznesie, w dziedzinie nauki, w sferze publicznej to ważne głosy, których nie sposób zignorować w dzisiejszych czasach. Dlatego z wielką nadzieją patrzę w przyszłość, zaglądając przez ramię w przeszłość i patrząc jak wiele już nam się udało. Głęboko wierzę, że nastanie w końcu czas, w którym nie będziemy musieli protestować hasłami takimi jak „Piekło Kobiet” czy „Mamy Dość”.

Źródła:

1. https://stat.gov.pl/kobiety-i-mezczyzni-w-europie/bloc-2d.html?lang=pl
2. https://www.europarl.europa.eu/news/pl/agenda/briefing/2022-11-21/0/kobiety-w-zarzadach-nowe-wiazace-przepisy-ue-zwiekszajace-rownowage-plci
3. https://media.pracuj.pl/232501-polki-sklonne-negocjowac-pensje-rownosc-plci-na-rynku-pracy