Jak uchronić się przed udarem?

Udar mózgu to sytuacja, którą najczęściej kojarzy się osobami starszymi. Nic bardziej mylnego! Niemal każdy z nas narażony jest na wystąpienie udaru mózgu, który jest bardzo poważny w konsekwencjach. Udar prowadzi do trwałej lub częściowej niepełnosprawności, a skrajnych przypadkach nawet do śmierci. Czy jest sposób, żeby go uniknąć? Tak, wystarczy wdrożyć w życie kilka zasad.

Udar mózgu w liczbach

Z raportu Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że rocznie notuje się w Polsce ok. 70-80 tysięcy przypadków udarów niedokrwiennych i ok. 20 tysięcy udarów krwotocznych. Statystyki udarowe są okrutne. Ponad połowa pacjentów po udarze umiera w ciągu roku, pozostali stają się z dnia na dzień osobami niepełnosprawnymi, wymagającymi opieki i długotrwałej rehabilitacji. Stają się ciężarem dla bliskich i gospodarki, ponieważ nie są w stanie pracować. Borykają się ze spastycznością mięśni, depresją, afazją, na nowo muszą uczyć się chodzić, mówić, trzymać w rękach przedmioty i inne codzienne czynności, które przed udarem nie stanowiły dla nich problemu. Życie pacjenta po udarze zmienia się o 180 stopni, dlatego warto minimalizować ryzyko jego wystąpienia i nawrotów.

Czym jest udar mózgu?

Udar jest nagłym, miejscowym zaburzeniem krążenia krwi w mózgu powodującym jego niedotlenienie co prowadzi do jego nieodwracalnych uszkodzeń.

Wyróżniamy dwa rodzaje udarów mózgu:

1. Udar niedokrwienny zwany inaczej zawałem mózgu. Jest to najczęściej występujący typ udaru i to właśnie do niego dochodzi w 80% przypadków udarowych. Dochodzi do niego w wyniku nagłego zaburzenia dopływu krwi do mózgu co najcześciej ma związek z procesem miażdżycowym naczyń transportujących krew wraz z tlenem i substancjami odżywczymi do komórek mózgowych. Poprzez zamknięcie lub zatkanie (np. poprzez skrzeplinę) jednej z tętnic fragment mózgu nie zostaje odpowiednio odżywiony i obumiera.
2. Udar krwotoczny zwany inaczej wylewem. Powstaje w wyniku pęknięcia ściany naczynia i krwawienie. Większość krwotoków śródmózgowych ma związek z nadciśnieniem tętniczym w innych przypadkach pęknięcie może być wynikiem obecności tętniaka.

Jak uchronić się przed udarem?

Wiemy już, że udar mózgu to bardzo poważny stan zagrażający życiu i jest najczęściej wynikiem bardzo złej kondycji naszych naczyń krwionośnych. Jednak istnieją także inne czynniki ryzyka wystąpienia udaru takie jak stres, otyłość, cukrzyca, migotanie przedsionków, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zła dieta, siedzący tryb życia, picie alkoholu czy palenie papierosów, a także uwarunkowania genetyczne. Na niektóre z tych czynników nie mamy wpływu, jednak na zdecydowaną większość jak najbardziej! Wystarczy podjąć walkę z nadciśnieniem za pomocą przyjmowania leków, regularnych badań profilaktycznych, zmianę diety na zdrową – pozbawioną cukru, soli, niezdrowych tłuszczy zwierzęcych, opartą na wysoko przetworzonej żywności, a także wprowadzić codzienną aktywność fizyczną. Te kilka kroków to tak naprawdę niewiele w porównaniu z konsekwencjami i trudem leczenia poudarowego, dlatego warto je wdrożyć już teraz, aby ustrzec się przed poważnym stanem i kolejnymi udarami.

Objawów udarowych nie wolno bagatelizować, nawet jeśli przeminą i Twój stan wróci do „normy”. Taka sytuacja ma miejsce w tzw. mikroudarze czyli przemijającym niedokrwieniu mózgu (TIA), który często występuje u młodszych pokoleń i stanowi wyraźny sygnał, że nasze naczynia są w złej kondycji. Mimo przemijających objawów należy jak najszybciej rozpocząć leczenie, ponieważ mikroudar jest zwiastunem pełnego udaru, który najczęściej wraca w ciągu roku od wystąpienia TIA.

Źródła:

1. https://www.gov.pl/web/wsse-krakow/swiatowy-dzien-udaru-mozgu-2021